fbpx

Autisme en hoe je ermee om kunt gaan

Een goed leven door één trucje én jouw ervaring

Wat mij betreft kunnen we een voorbeeld nemen aan mensen met klassiek autisme. In mijn ogen hebben zij de behoefte om een goed leven te hebben veel sterker dan menigeen. Zij geven in mijn ogen het vaakste ongevraagd advies. Dat is nou precies wat ik nodig heb om te groeien naar een nog fijner leven: openheid en eerlijkheid.

Zo wil ik ook met een frisse blik naar mezelf kijken, want ik wil niet continu afhankelijk zijn van anderen. Hier deel ik een geheim waardoor ik mezelf beter begrijp en daardoor beter met andere mensen kan praten. Het geheim dat ik hier deel is ook goed voor mijn zelfkennis en daardoor ben ik steeds vaker blij met mezelf.

Net zoals ik hier was, toen ik deze onbekende vrouw vroeg of ik haar op mijn schouders mocht nemen. Ze zocht namelijk iemand in de mensenmassa.

Rare training

Het ongenuanceerd delen van mijn deel van de waarheid is onderdeel van mijn impulsiviteit. Hierdoor krijg ik anderen niet vaak mee. Zoals bij het vervolg van de autismetraining die ik vorig jaar volgde, die eigenlijk bedoeld was als een opfriscursus.

Na een uitleg van een spel begreep ik dat er twee teams zijn en dat we niet met elkaar hoefden te praten. Ik dacht dat we alleen rekening met het andere team moesten houden. Anderen hadden een ander perspectief en we moesten apart van elkaar een soort hindernisbaan maken.

Wilma (fictieve naam) begon meteen te vragen of haar team een onderdeel mocht gebruiken. Dan kan mijn team dat onderdeel niet meer gebruiken. In mijn ogen was dat tegen de regels en ik reageerde impulsief met: “dit is niet de afspraak” en ik ging door met het spel en mijn eigen team.

Achteraf bleek dat dit de aanleiding was voor een groepsgesprek van een half uur, omdat Wilma vastliep. In dat gesprek analyseerden we wat er was gebeurd. Mijn team was vooral autistisch aan het doen, door het spel snel te willen afronden. Mijn team hield geen rekening met het andere team, want ik vergat mijn interpretatie van het spel in te brengen bij mijn teamgenoten.

Achteraf gaf ik eerlijk toe dat we dat beter hadden kunnen doen. Ik kon niet goed reageren op de spanning van Wilma, want ik had ook spanningen door het niet inbrengen van mijn visie. Ik reageerde ook niet goed, omdat zij niet goed wist wat ze ermee wilde bereiken.

Zelf vind ik een helder doel voor ogen hebben nodig om goed te kunnen communiceren, want anders heb ik te weinig houvast. In de training die ik volg, is hier weinig aandacht voor, terwijl het doel van de training nota bene is om ‘ons’, ‘autisten’, effectief te leren communiceren. Ik begrijp nu beter dan ooit dat ik moeite heb met concreet denken, zonder doelgericht te zijn.

Dan blijft er wel één prangende vaag over van mij: waarom vonden de trainers het niet belangrijk dat ook Wilma toewerkt naar een persoonlijk doel? Aan het eind van dit blogbericht staat hiervoor mijn persoonlijke aanpak.

Relaties krijgen en behouden is dezelfde richting uitkijken

Voor mij zijn mijn persoonlijke doelen het belangrijkste. Die geven mij het houvast dat ik nodig heb. Als het doel van mijn (gespreks)partner ongeveer hetzelfde is, dan komt dit onze relatie ten goede. Maar voor het (onder)houden van relaties is noodzakelijk dat alle neuzen in dezelfde richting wijzen. Wat mij betreft geldt dit voor vrienden, geliefden en kennissen.

Zo streef ik er samen met mijn vrienden naar om zoveel mogelijk lol te hebben. Elke vriend zorgt op zijn of haar manier voor mijn lolletjes, gewoon omdat ze eerlijk tegen me zijn. Zo heb ik ook een vriend die het liefste pas ’s avonds laat bij mij aankomt om even langs de Maas te wandelen. Hij heet Leon. Hij komt bijna altijd op een moment dat ik wil slapen.

Hij vindt mijn impulsiviteit prachtig, want hij is ook impulsief. Ik zie hem als een alfamannetje en vele anderen ook. Hij leert mij omgaan met mijn impulsiviteit, want daar heb ik soms nog wat moeite mee. Hoewel ik hier ook veel lol uit haal.

Laatste vertelde ik hem wat verhalen over leuke vrouwen die ik tegenkom. Bij één van die verhalen zei hij letterlijk tegen mij: take a leap. Hij wil dat ik daar dan voor ga, want dat is wat hij vaak heeft gedaan. Ga voor een lolletje. Lukt het niet, dan leer ik er sowieso wat van.

Ik leer niet altijd wat ik denk dat ik nodig heb. Zo heb ik achteraf ingezien dat ik best goed lol kan maken met vrienden, als ik ze help te verhuizen. Achteraf gezien heb ik daar ook meer ruimtelijke inzichten door gekregen. Ook al kreeg ik die niet van die ene keer toen ik mijn auto niet vol had hoeven laden, op die hete zomerdag.

Zomer is geweldig, maar eigenlijk ook niet

Soms werd dit wel verwacht en soms ook niet, door die verwarring voelde ik altijd een enorme druk. Ik wil die druk minder voelen. Gelukkig voel ik die druk nu veel minder. Gewoon omdat ik beter weet wat anderen verwachten, zoals met Leon: zoveel mogelijk lol hebben.

De druk die ik voelde kwam vooral in me op tijdens de lente- en de zomermaanden. Mensen lachen meer en hebben een fijner leven. Ze vragen mij vaker mee en ik durfde vroeger geen ‘nee’ te zeggen. Nu kan ik veel meer genieten van de zon en kan ik ook veel sneller met meer enthousiasme meedoen met anderen. Ik voel me beter door de zon, die ik nu meer opzoek.

Op sommige momenten ga ik dan zelfs een praatje maken met mensen die ik niet ken. Heb ik een praatje gemaakt met een onbekend iemand, dan voel ik me daarna veel beter. Dit geldt ook voor een praatje met mijn vader, zonder onenigheid. Daar heb ik alleen-tijd voor nodig en een praktisch gemaakt perspectief.

In de tijd dat ik alleen ben komen mijn meest voorkomende denkbeelden in me op, want dan ga ik intuïtief denken en krijg ik er gevoelens bij. Dan kan ik pas ontdekken waarom iets belangrijk voor me is. Bij een nieuwe ontdekking word ik hier extra vrolijk van en durf ik mijn sociale angst weer te overwinnen.

Elke dag een schemaatje is elke dag wat geleerd

In mijn comfortzone maak ik een ‘wat’, ‘hoe’ en ‘waarom’-schema. Dat werk ik dagelijks uit in mijn Exceldagboek. Zo breng ik mijn autistische denkbeelden en intuïtie onder woorden en kan ik gemakkelijker uit mijn woorden komen. Dan ken ik mijn eigen perspectief en kan ik beter met andere mensen praten.

Maandag kreeg ik het compliment van mijn autismecoach dat ik een goede structuur gebruik voor mijn verhalen. Het gaat steeds vloeiender. Afgelopen september en de tijd erna was dat totaal anders. Ik was intuïtief aan het praten, zonder structuur en dat was heel vermoeiend voor haar. Dat vermoeiende wil ik altijd voorkomen, want dan krijg ik meer begrip van anderen.

Nu maak ik een schema van dit verhaal en dat wat op regel twee staat is mijn samenvatting. Hier vier ik gevoelsmatig een succesje door. Ik word er blij van en ik krijg rust in mijn hoofd.

Wat is er gebeurd?

Hoe is dat gekomen?

Waarom deed ik zo?

Vloeiend gesprek met coach

Pratend met structuur

Voor het krijgen van begrip

Wandelen langs de Maas

Door te reageren op Leon

Omdat ik het nodig had

Zakelijke afspraak gemaakt

Door vragen te stellen

Voor een samenwerking

Geshopt met zuslief

Door te vragen of ik mee mocht

Voor een betere relatie

Filosofisch gesprek gehad

Door naar Ixta Noa te gaan

Voor meer energie

Als ik dit schema een dag niet kan invullen, dan vind ik dit niet erg, maar dan leer ik mezelf minder goed kennen. Zet ik iets in een schema, dan kan ik het sneller achter me laten en krijg ik meer rust in mijn hoofd. Gewoon omdat ik zie wat ik denk en zo laat ik het los.

Het invullen van dit schema werkt voor mij confronterend, want ik moet eerlijk naar mezelf kijken, want anders leer ik er niets van. Weken nadat ik deze blog maakte ging het nog veel beter, want ik analyseer mijn gevoelens en ik weet waarom ze er zijn. Ik ervaar minder emoties en paniek, omdat ik alles veel sneller voel aankomen; mijn intuïtieve denken heeft minder blokkades.

Is dit niet meer voldoende, dan ga ik de details in met alle negen worstel- en balansvragen of ik schrijf het in mijn gewone dagboek. Op deze manier automatiseer ik het opdoen van zelfkennis. Dan komt er automatisch in me op hoe ik me écht wil gedragen en wordt dit steeds eenvoudiger.

Deze schema’s maak ik voor het plannen van mijn eigen hoofdzaken: hoe ik aan geld ga komen, hoe ik me fysiek wil ontwikkelen en zelfs de gevoelens in mijn leven. Als er ergens op deze gebieden een (grote) verandering komt, dan kan ik me altijd vasthouden aan mijn uitgewerkte perspectief.